Rock Bottom: Różnice pomiędzy wersjami
(→Brak gazu) |
|||
| (Nie pokazano 6 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Szablon:W opracowaniu}} | {{Szablon:W opracowaniu}} | ||
| − | '''Rock Bottom''' | + | Hasło '''Rock Bottom''' lub '''Żelazna rezerwa''' nie jest ścisłe i może się odnosić do następujących definicji: |
* ciśnienia w butli przy którym musi nastąpić powrót/wynurzenie, | * ciśnienia w butli przy którym musi nastąpić powrót/wynurzenie, | ||
* metody obliczenia rezerwy gazów dla nurkowania, | * metody obliczenia rezerwy gazów dla nurkowania, | ||
* metoda planowania gazów w nurkowaniu. | * metoda planowania gazów w nurkowaniu. | ||
| − | Pierwsza z definicji może być utożsamiana z [[#Ciśnienie powrotu | + | Pierwsza z definicji może być utożsamiana z [[Planowanie gazów#Ciśnienie powrotu|"ciśnieniem powrotu"]] i taktowana jako cześć ogólnej zasady [[Planowanie gazów|planowanie gazów]]. |
| − | Druga odnosi się do samej "matematycznej" metody obliczenia gazu na potrzebnego na realizacje nurkowania. Ostania definiuje filozofie planowania nurkowania w oparciu o zapotrzebowanie gazów potrzebnych na fazę denną, powrót (o ile wymaga tego realizacja nurkowania), wynurzenie oraz na analizowaniu potencjalnych sytuacji awaryjnych. Obliczenia takie mogą być prowadzone | + | Druga odnosi się do samej "matematycznej" metody obliczenia gazu na potrzebnego na realizacje nurkowania. Ostania definiuje filozofie planowania nurkowania w oparciu o zapotrzebowanie gazów potrzebnych na fazę denną, powrót (o ile wymaga tego realizacja nurkowania), wynurzenie oraz na analizowaniu potencjalnych sytuacji awaryjnych. Obliczenia takie mogą być prowadzone na różnym poziome szczegółowości uwzględniając wielkość zespołu, umiejętności, parametry osobowe, dodatkowe elementy wyposażenia itp. |
| − | ==Metodologia== | + | ==Metodologia i kontrowersje== |
| + | Trudno jest określić co jest permanentnym składnikiem metody Rock Bottom a co narzutem dopasowującym metodę do pewnych typów nurkowań, wytycznych organizacji czy zaleceń instruktorów. Widać to również w zamieszczonym powyżej opisie zawierającym trzy różne i tylko częściowo pokrywające się definicje. <br> | ||
| + | Najbardziej ogólny opis metody mówi o wyznaczeniu ciśnienia powrotu, który zapewni bezpieczny powrót zespołu na powierzchnię z uwzględnieniem mogących wystąpić podczas nurkowania awarii. Wnikając w szczegółu powyższej definicji pojawia się kilka zasadniczych problemów które mogą budzić kontrowersje. Główne, wraz z komentarzem, zostały opisane poniżej. | ||
| + | ===Realizacja planu=== | ||
| + | W niektórych opisach tej metody można spotkać informacje że wystąpienie awarii nie zmienia zaplanowanego dla nurkowania bezawaryjnego powrotu, wynurzenia i dekompresji. Taka zasada prowadzi jednak do pewnych sprzeczności. Najbardziej oczywistą jest [[Dekompresja awaryjna|dekompresja awaryjna]] wywołana utrata gazu dekompresyjnego. Z założenia dekompresja ta musi być inna, gdyż używane są inne gazy. Przyjęcie zasady barku zmian w schemacie dekompresji wymagało by zapewnienia niezależnych źródeł każdego z gazów dekompresyjnych przynajmniej po jednym na zespół, co jest możliwe choć niezbyt często stosowane. Drugą sprzecznością jest poziom bezpieczeństwa. Jeśli przy planowaniu mamy możliwość wyboru zachowania zapewniającego zwiększenie bezpieczeństwa, które nie powoduje innych komplikacji, to takie zachowanie powinniśmy zaplanować. Wystąpienie dwóch awarii jest mało prawdopodobne, jednak prawdopodobieństwo wystąpienia kolejnej awarii nie maleje z powodu wystąpienia pierwszej. Wydaje się że w takiej sytuacji powinno się zaplanować jak najkrótszy dalszy pobyt pod woda z częściowo niesprawnym sprzętem o ile jest to bezpieczne i możliwe. Podsumowując wydaje się że plan działania po awarii, może być inny niż w przypadku nurkowania bezawaryjnego i może to zostać uwzględnione w planowaniu gazów. | ||
| + | ===Czym są awarie, ich wystąpienie i parametry=== | ||
| + | Awaria powinna być zdarzeniem prowokującym wdrożenie planu awaryjnego lub wymuszenia wynurzenia/powrotu. Podczas nurkowania mogą wystąpić różnego typu zdarzenia niesprzyjające, które mogą być klasyfikowane jako awarie lub nie. Potraktowanie zdarzenia jako awarii jest arbitralne i dodatkowo może zależeć od typu nurkowania, zespołu a nawet decyzji zespołu po jego wystąpieniu. | ||
| + | Zazwyczaj planuje się wystąpienie jednej awarii. Nie jest to jednak żelazna reguła, podobnie jak nieco arbitralne jest często powtarzane w tym kontekście stwierdzenie "niezależna awaria". | ||
| + | Wystąpienie awarii planuje się w najbardziej niekorzystnej sytuacji. Należy jednak pamiętać ze w skomplikowanych nurkowaniach w różnym momencie różne awarii mogą mieć rożna wagę. | ||
| + | Najwięcej kontrowersji wzbudza określenie parametrów które opisują zachowanie mające na celu usuniecie awarii lub zrealizowanie planu awaryjnego. | ||
| + | ===Praca zespołowa=== | ||
| + | Dobrze zgrany zespół (grupa 2-3 nurków) pozwala w łatwiejszy sposób zapanować nad sytuacją awaryjną lub zrealizować plan awaryjny. Niestety kiepska organizacja zespołu, lub brak doświadczenia w pracy zespołowej prowadzą do sytuacji odwrotnej. | ||
| + | |||
==Zasady ogólne== | ==Zasady ogólne== | ||
==Awarie== | ==Awarie== | ||
===Brak gazu=== | ===Brak gazu=== | ||
| + | Najbardziej typowa awaria rozpatrywana przy planowaniu nurkowania. Oznacza ona całkowita utratę gazu przez jedną osobę w zespole. Zakładamy wystąpienie awarii w najgorszym momencie dla zespołu co najczęściej oznacza najdalszy punkt penetracji lub moment w którym zaczynamy wynurzenie z najgłębszego miejsca. Przy bardziej skomplikowanych planach (np. nurkowanie wrakowe gdzie następuje połączenie nurkowania penetracyjnego i w przestrzeni otwartej na większej głębokości niż penetracja) może nie być oczywiste, która moment awarii jest najgorszy. W takim przypadku może zachodzić potrzeba kilkukrotnego przeliczenia rezerwy gazów.<br> | ||
| + | Ilość pozostałego w zespole gazu powinna wystarczyć na realizacje planu awaryjnego czyli powrót i wynurzenie lub wynurzenie wszystkich członków zespołu.<br> | ||
| + | W przypadku zespołów 3 osobowych gdy plan obejmuje długi powrót racjonalne bywa rozbicie zapasu gazu na cały zespół w przeciwnym wypadku oznacza to posiadanie przez każdego z nurków ilości gazów wystarczającej do wynurzenia (powrotu i wynurzenia) z partnerem. <br> | ||
| + | Przy planowaniu powinno się uwzględnić działanie w stresie, czas potrzebny na opanowanie sytuacji i dalszą realizacje planu awaryjnego. Jeśli SAC partnerów jest znacząco różny powinno się to uwzględnić. Aby obliczyć niezbędny zapas gazu potrzebujemy następujących danych: | ||
| + | * czas potrzebny na reakcje i opanowanie sytuacji (zwykle 1-2 min) | ||
| + | * czas potrzebny na powrót (może wynosić 0, należy też pamiętać że poruszanie się z partnerem jest wolniejsze niż płynięcie samodzielne) | ||
| + | * wynurzenie | ||
| + | * czas na przystanek bezpieczeństwa (o ile założyliśmy ze jest niezbędny) | ||
| + | * czas na dekompresje na gazie plecowym (o ile jest potrzebna) | ||
| + | * SAC awaryjny (zwykle obliczany jako współczynnik * SAC gdzie współczynnik oscyluje w okolicy 2 ) | ||
| + | * czas potrzebny powrotu do SAC'u normalnego (uwzględniamy tylko wtedy gdy pobyt pod wodą po awarii musi być z założenia długi, w takiej sytuacji zamiast uwzględnia tego czasu można obniżyć współczynnik z punktu poprzedniego) | ||
| + | |||
===Zaplątanie/utkniecie=== | ===Zaplątanie/utkniecie=== | ||
===Inne awarie=== | ===Inne awarie=== | ||
| + | Pod woda może nam się przydarzyć wiele typów awarii i incydentów. Należy pamiętać że w zależności od typu nurkowania może się zmienić waga awarii. Pękniecie paska płetwy może się wydawać banalnym incydentem, jednak dla nurka będącego kilometr od wejścia do jaskini będzie awarią bardziej kluczowa niż zaplątanie się w poręczówkę. | ||
==Przykłady obliczeń== | ==Przykłady obliczeń== | ||
| − | ==Problemy | + | ==Problemy== |
| + | Największym problemem zawianym z metoda planowania poprzez możliwe awarie są parametry, które musimy uwzględnić w obliczeniach. | ||
| + | Przy planowaniu musimy sobie odpowiedzieć na wiele pytań a sensowność i użyteczność odpowiedzi będzie zależna od doświadczenia nurka. takimi pytaniami będą: | ||
| + | * ile czasu zajmie rozwiązanie awarii pod wodą | ||
| + | * ile wynosi SAC awaryjny | ||
| + | * ile czasu zajmie powrót do sytuacji SAC'a "typowego" i czy to w ogóle nastąpi | ||
| + | * czy zespół jest odpowiednio dobrany | ||
| + | |||
==Nieoczywiste profity== | ==Nieoczywiste profity== | ||
| + | |||
| + | |||
| + | [[Kategoria:Nurkowanie]] | ||
| + | [[Kategoria:Procedury]] | ||
Aktualna wersja na dzień 17:05, 24 lis 2015
Ten artykuł jest w trakcie opracowywania.
Prosimy o zgłaszanie uwag na zakładce dyskusja.
Hasło Rock Bottom lub Żelazna rezerwa nie jest ścisłe i może się odnosić do następujących definicji:
- ciśnienia w butli przy którym musi nastąpić powrót/wynurzenie,
- metody obliczenia rezerwy gazów dla nurkowania,
- metoda planowania gazów w nurkowaniu.
Pierwsza z definicji może być utożsamiana z "ciśnieniem powrotu" i taktowana jako cześć ogólnej zasady planowanie gazów. Druga odnosi się do samej "matematycznej" metody obliczenia gazu na potrzebnego na realizacje nurkowania. Ostania definiuje filozofie planowania nurkowania w oparciu o zapotrzebowanie gazów potrzebnych na fazę denną, powrót (o ile wymaga tego realizacja nurkowania), wynurzenie oraz na analizowaniu potencjalnych sytuacji awaryjnych. Obliczenia takie mogą być prowadzone na różnym poziome szczegółowości uwzględniając wielkość zespołu, umiejętności, parametry osobowe, dodatkowe elementy wyposażenia itp.
Spis treści
Metodologia i kontrowersje
Trudno jest określić co jest permanentnym składnikiem metody Rock Bottom a co narzutem dopasowującym metodę do pewnych typów nurkowań, wytycznych organizacji czy zaleceń instruktorów. Widać to również w zamieszczonym powyżej opisie zawierającym trzy różne i tylko częściowo pokrywające się definicje.
Najbardziej ogólny opis metody mówi o wyznaczeniu ciśnienia powrotu, który zapewni bezpieczny powrót zespołu na powierzchnię z uwzględnieniem mogących wystąpić podczas nurkowania awarii. Wnikając w szczegółu powyższej definicji pojawia się kilka zasadniczych problemów które mogą budzić kontrowersje. Główne, wraz z komentarzem, zostały opisane poniżej.
Realizacja planu
W niektórych opisach tej metody można spotkać informacje że wystąpienie awarii nie zmienia zaplanowanego dla nurkowania bezawaryjnego powrotu, wynurzenia i dekompresji. Taka zasada prowadzi jednak do pewnych sprzeczności. Najbardziej oczywistą jest dekompresja awaryjna wywołana utrata gazu dekompresyjnego. Z założenia dekompresja ta musi być inna, gdyż używane są inne gazy. Przyjęcie zasady barku zmian w schemacie dekompresji wymagało by zapewnienia niezależnych źródeł każdego z gazów dekompresyjnych przynajmniej po jednym na zespół, co jest możliwe choć niezbyt często stosowane. Drugą sprzecznością jest poziom bezpieczeństwa. Jeśli przy planowaniu mamy możliwość wyboru zachowania zapewniającego zwiększenie bezpieczeństwa, które nie powoduje innych komplikacji, to takie zachowanie powinniśmy zaplanować. Wystąpienie dwóch awarii jest mało prawdopodobne, jednak prawdopodobieństwo wystąpienia kolejnej awarii nie maleje z powodu wystąpienia pierwszej. Wydaje się że w takiej sytuacji powinno się zaplanować jak najkrótszy dalszy pobyt pod woda z częściowo niesprawnym sprzętem o ile jest to bezpieczne i możliwe. Podsumowując wydaje się że plan działania po awarii, może być inny niż w przypadku nurkowania bezawaryjnego i może to zostać uwzględnione w planowaniu gazów.
Czym są awarie, ich wystąpienie i parametry
Awaria powinna być zdarzeniem prowokującym wdrożenie planu awaryjnego lub wymuszenia wynurzenia/powrotu. Podczas nurkowania mogą wystąpić różnego typu zdarzenia niesprzyjające, które mogą być klasyfikowane jako awarie lub nie. Potraktowanie zdarzenia jako awarii jest arbitralne i dodatkowo może zależeć od typu nurkowania, zespołu a nawet decyzji zespołu po jego wystąpieniu. Zazwyczaj planuje się wystąpienie jednej awarii. Nie jest to jednak żelazna reguła, podobnie jak nieco arbitralne jest często powtarzane w tym kontekście stwierdzenie "niezależna awaria". Wystąpienie awarii planuje się w najbardziej niekorzystnej sytuacji. Należy jednak pamiętać ze w skomplikowanych nurkowaniach w różnym momencie różne awarii mogą mieć rożna wagę. Najwięcej kontrowersji wzbudza określenie parametrów które opisują zachowanie mające na celu usuniecie awarii lub zrealizowanie planu awaryjnego.
Praca zespołowa
Dobrze zgrany zespół (grupa 2-3 nurków) pozwala w łatwiejszy sposób zapanować nad sytuacją awaryjną lub zrealizować plan awaryjny. Niestety kiepska organizacja zespołu, lub brak doświadczenia w pracy zespołowej prowadzą do sytuacji odwrotnej.
Zasady ogólne
Awarie
Brak gazu
Najbardziej typowa awaria rozpatrywana przy planowaniu nurkowania. Oznacza ona całkowita utratę gazu przez jedną osobę w zespole. Zakładamy wystąpienie awarii w najgorszym momencie dla zespołu co najczęściej oznacza najdalszy punkt penetracji lub moment w którym zaczynamy wynurzenie z najgłębszego miejsca. Przy bardziej skomplikowanych planach (np. nurkowanie wrakowe gdzie następuje połączenie nurkowania penetracyjnego i w przestrzeni otwartej na większej głębokości niż penetracja) może nie być oczywiste, która moment awarii jest najgorszy. W takim przypadku może zachodzić potrzeba kilkukrotnego przeliczenia rezerwy gazów.
Ilość pozostałego w zespole gazu powinna wystarczyć na realizacje planu awaryjnego czyli powrót i wynurzenie lub wynurzenie wszystkich członków zespołu.
W przypadku zespołów 3 osobowych gdy plan obejmuje długi powrót racjonalne bywa rozbicie zapasu gazu na cały zespół w przeciwnym wypadku oznacza to posiadanie przez każdego z nurków ilości gazów wystarczającej do wynurzenia (powrotu i wynurzenia) z partnerem.
Przy planowaniu powinno się uwzględnić działanie w stresie, czas potrzebny na opanowanie sytuacji i dalszą realizacje planu awaryjnego. Jeśli SAC partnerów jest znacząco różny powinno się to uwzględnić. Aby obliczyć niezbędny zapas gazu potrzebujemy następujących danych:
- czas potrzebny na reakcje i opanowanie sytuacji (zwykle 1-2 min)
- czas potrzebny na powrót (może wynosić 0, należy też pamiętać że poruszanie się z partnerem jest wolniejsze niż płynięcie samodzielne)
- wynurzenie
- czas na przystanek bezpieczeństwa (o ile założyliśmy ze jest niezbędny)
- czas na dekompresje na gazie plecowym (o ile jest potrzebna)
- SAC awaryjny (zwykle obliczany jako współczynnik * SAC gdzie współczynnik oscyluje w okolicy 2 )
- czas potrzebny powrotu do SAC'u normalnego (uwzględniamy tylko wtedy gdy pobyt pod wodą po awarii musi być z założenia długi, w takiej sytuacji zamiast uwzględnia tego czasu można obniżyć współczynnik z punktu poprzedniego)
Zaplątanie/utkniecie
Inne awarie
Pod woda może nam się przydarzyć wiele typów awarii i incydentów. Należy pamiętać że w zależności od typu nurkowania może się zmienić waga awarii. Pękniecie paska płetwy może się wydawać banalnym incydentem, jednak dla nurka będącego kilometr od wejścia do jaskini będzie awarią bardziej kluczowa niż zaplątanie się w poręczówkę.
Przykłady obliczeń
Problemy
Największym problemem zawianym z metoda planowania poprzez możliwe awarie są parametry, które musimy uwzględnić w obliczeniach. Przy planowaniu musimy sobie odpowiedzieć na wiele pytań a sensowność i użyteczność odpowiedzi będzie zależna od doświadczenia nurka. takimi pytaniami będą:
- ile czasu zajmie rozwiązanie awarii pod wodą
- ile wynosi SAC awaryjny
- ile czasu zajmie powrót do sytuacji SAC'a "typowego" i czy to w ogóle nastąpi
- czy zespół jest odpowiednio dobrany
