Hiperkapnia
Hiperkapnia (Hypercapnia) - nadmiar dwutlenku węgla w organizmie może pojawić się w wyniku wielu przyczyn. Podczas nurkowania najczęściej pojawia się, gdy nurek przestanie oddychać regularnie, powoli i głęboko. Spadnie wówczas objętość przepływu powietrza, co spowoduje zbyt wysoką proporcję powietrza wydychanego do wdychanego. Poziom dwutlenku węgla w powietrzu pęcherzykowym i krwiobiegu wzrośnie, powodując ból głowy oraz chaotyczne i przyspieszone oddychanie. Objawy te miną dopiero wówczas, gdy nurek ponownie zacznie oddychać głęboko. Niekontrolowany, wysoki poziom dwutlenku węgla może doprowadzić do utraty przytomności.
Z wypadkami hiperkapnii kojarzy się niektóre typy aparatów nurkowych, takich jak aparaty o obiegu zamkniętym i pół-zamkniętym oraz maski pełnotwarzowe - ze względu na możliwość wdychania zbyt dużej ilości zużytego powietrza. W konwencjonalnych aparatach nurkowych (z obiegiem otwartym), najczęściej wykorzystywanych w nurkowaniu rekreacyjnym, ta przyczyna hiperkapnii nie jest odnotowywana w statystykach.
Inna przyczyna potencjalnej hiperkapnii związana jest z wysiłkiem. Jeśli nurek wykonuje ciężką pracę, jego tkanka mięśniowa może produkować dwutlenek węgla szybciej, pozwala na to mechanizm eliminacji tego gazu z układu oddechowego. Zbyt wysoki poziom dwutlenku węgla spowoduje stymulację szybkiego tempa oddechu, co z uwagi na gęstsze powietrze wdychane na głębokości, wymaga znacznego wysiłku przepony i innych mięśni oddechowych, by pokonać opory przepływu zwiększone przez turbulencje. Dodatkowy wysiłek oddechowy podnosi produkcję dwutlenku węgla, powodując jeszcze wyższe wymagania oddechowe. To niebezpieczne sprzężenie zwrotne ustaje, gdy nurek wstrzymuje całą działalność, a układ oddechowy opanowuje zapotrzebowanie ciała na wymianę gazów.
Nieprawidłowa technika oddychania - zatrzymywanie oddechu podczas nurkowania z aparatem, w celu wydłużenia czasu korzystania z zapasu powietrza - również może spowodować hiperkapnię. W rzeczywistości technika ta powoduje, że wzrasta ilość dwutlenku węgla, który stymuluje szybszy oddech i szybsze zużywanie powietrza. Wysoki poziom dwutlenku węgla, spowodowany zanieczyszczeniem powietrza w butli, również wymieniany jest jako przyczyna hiperkapnii, lecz - szczęśliwie - w nurkowaniu rekreacyjnym zanieczyszczone powietrze w butli odnotowujemy rzadko. Hiperkapnia spowodowana skażonym powietrzem prowadzi do takich samych symptomów, jak spowodowana niewłaściwym oddychaniem.
