Głowonogi

Głowonogi gromada dwubocznie symetrycznych, morskich mięczaków o prostym rozwoju, nodze przekształconej w lejek, ramionach otaczających otwór gębowy, chitynowym dziobie i całkowicie zrośniętym płaszczu otaczającym organy wewnętrzne. Mają od 1 cm do ponad 20 m długości. Głowonogi są ewolucyjnie bardzo starą grupą – pojawiły się prawdopodobnie około 570 mln lat temu. Jest to najwyżej uorganizowana grupa mięczaków.

Występowanie

Wszystkie głowonogi żyją w morzach o pełnym zasoleniu. Preferują wody podzwrotnikowe.

Rozmnażanie i rozwój

Głowonogi są formami rozdzielnopłciowymi z zapłodnieniem wewnętrznym. Rozwój ich jest prosty, nie mają formy larwalnej. Głowonogi rozmnażają się raz w ciągu życia i giną po pierwszym okresie rozrodu.

Lokomocja

Większość głowonogów, zwłaszcza tych o wydłużonym, zaostrzonym ciele jest dobrymi pływakami. Pływają one ruchem odrzutowym wyrzucając wodę z jamy płaszczowej przez lejek. Przekrzywiając lejek mogą zmieniać kierunek ruchu. Niektóre z nich potrafią w ucieczce przed drapieżnikami wyskakiwać z wody. Taki skok może mieć do 2 m wysokości i 15 m długości. Płynąc powoli głowonogi wykonują płetwami ruchy faliste. Istnieją jednak także gatunki unoszące się w toni morskiej niemalże biernie.

Znaczenie

•Poławiane są w celach konsumpcyjnych, przez mieszkańców krajów nadmorskich.

•Sepii (wydzieliny z woreczka czernidłowego) używa się w malarstwie.

•Z muszli wewnętrznej mątw wykonuje się proszki polerskie. Służą one także jako dodatek do past do zębów, oraz są źródłem wapnia w hodowlach ptaków.

•Muszle łodzików wykorzystywane są do produkcji biżuterii.

•Są elementem łańcuchów pokarmowych. Są pokarmem dla ryb i zębowców.

•Skamieliny wymarłych głowonogów są pomocne przy ustalaniu wieku warstw geologicznych.

•Kałamarnice żerują na ławicach ryb.

•Ośmiornice potrafią wyjadać skorupiaki z zastawionych na nie pułapek.