Uszy

Z Nurkopedia
Skocz do: nawigacja, szukaj

Mniej więcej co 1 metr zanurzenia nurek odczuwa ucisk w uszach – wówczas świadomie wyrównuje ciśnienie, aby uniknąć uczucia dyskomfortu.

Schemat budowy ucha i przegląd jego anatomii wyjaśnia jak i dlaczego nurek musi wyrównywać ciśnienie. Zapoznanie się z budową ucha pomoże także lepiej zrozumieć zagadnienie problemów z przestrzeniami ciała, wypełnionymi powietrzem.

Ucho dzielimy na zewnętrzne, środkowe i wewnętrzne. Każda z części ma swoją funkcję słuchową. Ucho zewnętrzne wyłapuje fale dźwiękowe (w powietrzu lub wodzie) i skupia je w kanale słuchowym, który prowadzi je do błony bębenkowej w uchu środkowym. Błona bębenkowa stanowi szczelną barierę oddzielającą ucho środkowe od ucha zewnętrznego. Fale dźwiękowe wzbudzają wibracje błony bębenkowej, podłączonej do trzech kosteczek, przenoszących i wzmacniających drgania, przekazując je do ucha wewnętrznego.

Drgania przekazywane są z kosteczek do ślimaka – organu ucha wewnętrznego, wypełnionego cieczą zwaną perylimfą. Kosteczki przyłączone są do okienka owalnego w ślimaku, które spręża się i rozpręża w odpowiedzi na wibrację kosteczek. Kiedy okienko owalne napręża się, wywołując za pomocą perylimfy fale ciśnienia wewnątrz ślimaka. Fale ciśnienia stymulują nerw słuchowy na końcu ślimaka, który zamienia wibracje na impuls nerwowy, przesyłany do mózgu. Okienko okrągłe działa jak urządzenie kompensujące nadmiar ciśnienia. Wypręża się na zewnątrz, podczas, gdy okienko owalne wypręża się do wewnątrz, kompensując efekt nieściśliwego płynu. Bez tego mechanizmu transmisja fali ciśnienia nie byłaby możliwa, a mechanizm słyszenia nie działałby.

W uchu wewnętrznym znajdują się także kanały półkoliste, które kontrolują równowagę i zmysł orientacji. Choć kanały te nie współpracują z procesem słyszenia, łączą się ze ślimakiem poprzez system perylimfatyczny. Z tego powodu reakcje ucha na zmiany ciśnienia dotyczą nie tylko słyszenia, lecz także zmysłu równowagi.

Za reakcje na ciśnienie w uchu odpowiada ucho środkowe. Ucho zewnętrzne jest otwarte na otoczenie, dlatego też jest zawsze w równowadze z ciśnieniem zewnętrznym, także ucho wewnętrzne jest w całości wypełnione płynem i nieściśliwe. Ucho środkowe jest suche i wypełnione powietrzem, lecz łączy się z gardłem przez trąbkę Eustachiusza w celu umożliwienia przepływu powietrza do i od przestrzeni powietrznej.

Podczas zanurzania ciśnienie hydrostatyczne naciska na błonę bębenkową, która ściska powietrze w uchu środkowym. Nurek kompensuje wzrastające ciśnienie poprzez wdmuchanie dodatkowego powietrza poprzez trąbkę Eustachiusza do ucha środkowego i przywrócenie równowagi objętości/ciśnienia po obu stronach błony bębenkowej.

Nurkowie rekreacyjni przeważnie wyrównują ciśnienie przez manewr Valsalvy lub manewr Frenzel`a. Za pomocą obu technik nurek wdmuchuje powietrze w stronę zatkanego nosa, co równocześnie rozluźnia tkanki, otaczające trąbkę Eustachiusza i pcha przez nią powietrze.

Podczas wynurzania się przestrzeń ucha środkowego przeważnie wyrównuje się bez świadomego działania nurka. Rozprężające się powietrze samo przechodzi bardzo łatwo przez trąbkę Eustachiusza do gardła.